Zatrudnianie cudzoziemców w Polsce staje się coraz bardziej powszechne. Pracodawcy, którzy decydują się na ten krok, muszą jednak pamiętać o szeregu obowiązków formalnych, w tym o konieczności zapewnienia legalnego i zgodnego z przepisami ubezpieczenia zdrowotnego dla zatrudnianych obcokrajowców. W tym artykule przedstawiamy kluczowe informacje na temat obowiązków pracodawcy, dostępnych opcji ubezpieczeniowych oraz pułapek, których należy unikać.

Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego – co mówi prawo?

Zgodnie z polskim prawem, każdy legalnie zatrudniony pracownik – niezależnie od obywatelstwa – musi posiadać ubezpieczenie zdrowotne. Oznacza to, że jeśli cudzoziemiec zostaje zatrudniony na umowę o pracę lub umowę zlecenie, pracodawca ma obowiązek:

• zgłoszenia pracownika do ZUS (Zakładu Ubezpieczeń Społecznych),
• odprowadzania comiesięcznych składek zdrowotnych i społecznych,
• zapewnienia ciągłości ochrony ubezpieczeniowej przez cały okres zatrudnienia.

Brak spełnienia tych obowiązków może skutkować karami administracyjnymi oraz utrudnieniami w dalszym zatrudnianiu cudzoziemców.

Cudzoziemiec bez ubezpieczenia – kto ponosi odpowiedzialność?

W przypadku braku ubezpieczenia zdrowotnego:

• pracodawca ponosi odpowiedzialność, jeśli nie zgłosił pracownika do ZUS,
• cudzoziemiec może mieć problemy z przedłużeniem karty pobytu,
• obie strony narażają się na ryzyko finansowe w przypadku nagłej potrzeby leczenia,
• NFZ może odmówić refundacji świadczeń.

Dlatego istotne jest, by zadbać o poprawne procedury od pierwszego dnia zatrudnienia.

Jakie są dostępne formy ubezpieczenia dla cudzoziemców?

1. Ubezpieczenie w ZUS

Najczęstsza forma zabezpieczenia dla pracowników etatowych i zleceniobiorców. Po zgłoszeniu do ZUS, cudzoziemiec uzyskuje prawo do korzystania z publicznej służby zdrowia na takich samych zasadach jak obywatele Polski.

2. Prywatne ubezpieczenie zdrowotne

Dla cudzoziemców nieobjętych systemem ZUS (np. przy pracy nierejestrowanej, wolontariacie, praktykach) możliwe jest wykupienie ubezpieczenia zdrowotnego dla cudzoziemców. Takie polisy:

• spełniają wymogi formalne urzędów,
• są akceptowane przy składaniu wniosków o kartę pobytu,
• umożliwiają szybki dostęp do lekarzy,
• są korzystne cenowo przy krótszych umowach.

Kiedy prywatna polisa jest dobrym rozwiązaniem?

Prywatne ubezpieczenie warto rozważyć, gdy:

• cudzoziemiec pracuje na umowie o dzieło,
• zatrudnienie nie obejmuje obowiązku ZUS,
• pracodawca chce zaoferować dodatkowy pakiet świadczeń,
• osoba oczekuje na decyzję urzędu wojewódzkiego o legalizacji pobytu,
• nie ma jeszcze PESEL ani konta ZUS.

W takich sytuacjach polecane są specjalistyczne ubezpieczenia zdrowotne dla karty pobytu, przygotowane z myślą o obcokrajowcach.

Co powinno zawierać dobre ubezpieczenie prywatne?

• Koszty leczenia ambulatoryjnego i szpitalnego (KL),
• NNW (następstwa nieszczęśliwych wypadków),
• Minimalna suma gwarancyjna 30 000 euro,
• Dokumentacja w języku polskim lub tłumaczenie przysięgłe,
• Brak karencji lub bardzo krótki czas oczekiwania,
• Możliwość załączenia dokumentu do wniosku pobytowego.

Takie właśnie warunki spełniają dobre ubezpieczenia dla cudzoziemca i obcokrajowca.

Jak pracodawca może pomóc cudzoziemcowi?

• Doradzić, jakie ubezpieczenie wybrać,
• Wspomóc w rejestracji do ZUS,
• Udostępnić materiały w języku obcym (angielski, ukraiński, rosyjski),
• Pomóc w zakupie polisy online,
• Dołączyć potwierdzenie ubezpieczenia do wniosku o kartę pobytu.

Dobre przygotowanie i komunikacja ułatwiają proces legalizacji i zwiększają lojalność pracowników.

Ile kosztuje prywatne ubezpieczenie zdrowotne?

W 2025 roku ceny prywatnych polis dla cudzoziemców kształtują się następująco:

• miesięczne – od 50 do 120 zł,
• półroczne – od 250 do 600 zł,
• roczne – od 450 do 1000 zł.

Ceny zależą od wieku ubezpieczonego, zakresu ochrony i długości pobytu. W wielu przypadkach tańsze polisy wciąż spełniają wszystkie wymogi formalne.

Czego unikać?

• Braku zgłoszenia pracownika do ZUS,
• Zbyt taniej polisy bez pełnego zakresu ochrony,
• Zakupu ubezpieczenia tylko na okres wniosku pobytowego,
• Braku dokumentu w języku polskim,
• Przerw między kolejnymi polisami (brak ciągłości ochrony).

Uniknięcie tych błędów zwiększa szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku cudzoziemca i zapewnia jego realne bezpieczeństwo zdrowotne.

Ubezpieczenie zdrowotne cudzoziemca to nie tylko obowiązek, ale kluczowy element legalnego i odpowiedzialnego zatrudnienia w Polsce. Pracodawcy powinni zadbać o to, by każda zatrudniana osoba posiadała ważną polisę – czy to przez ZUS, czy prywatnie.

Dobrze dobrane ubezpieczenia zdrowotne dla cudzoziemców pozwalają nie tylko spełnić wymogi formalne, ale także chronić zdrowie pracownika i interesy firmy. Warto włączyć je jako stały element procesu zatrudniania cudzoziemców.